Giáng sinh bắt nguồn từ đâu? Ý nghĩa đặc trưng

Tháng 12 là dịp để mỗi người dân trên khắp thế giới hòa mình vào không khí ấm áp của ngày lễ Giáng sinh và còn là những ngày cuối năm bên bạn bè và người thân. Noel hay còn gọi là Lễ Giáng sinh, Christmas là một ngày lễ kỷ niệm Chúa Jesus sinh ra đời. Vậy ngày lễ Giáng sinh bắt nguồn từ đâu?

Giáng sinh (Noel) là gì?

Theo Wikipedia, lễ Giáng Sinh, còn được gọi là lễ Thiên Chúa giáng sinh. Noel hay Christmas là một ngày lễ kỷ niệm Chúa Jesus sinh ra đời. Theo phần lớn các tín hữu Kitô giáo, Chúa Jesus được sinh tại Bethlehem thuộc xứ Judea (ngày nay là một thành phố của Palestine). Lúc bấy giờ thuộc Đế quốc La Mã, khoảng giữa năm 7 TCN và năm 2.

Tên gọi Noel xuất phát từ danh hiệu Emmanuel, tiếng Hebrew nghĩa là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta”; được chép trong sách Phúc âm Matthew. Trong tiếng Anh, ngày lễ này được gọi phổ biến là Christmas. Chữ Christ là tước hiệu của Chúa Jesus, còn chữ Mas nghĩa là thánh lễ. Do đó Christmas theo nghĩa chiết tự là “(ngày) lễ của Đức Kitô”.

Chữ Christ bắt nguồn và được viết trong tiếng Hy Lạp là Χριστός (Khristós, phiên âm Việt là “Ki-tô” hoặc “Cơ-đốc”, có nghĩa là đấng được xức dầu), mở đầu bằng chữ cái “Χ” (Chi) nên Christmas còn được viết tắt là Xmas.

Giáng sinh bắt nguồn từ đâu – Noel là ngày nào?

Theo CBN, ngày lễ giáng sinh được cử hành chính thức vào ngày 25/12. Nhưng thường được mừng từ tối ngày 24/12. Bởi theo lịch Do Thái, thời điểm bắt đầu một ngày là lúc hoàng hôn chứ không phải nửa đêm.

Lễ chính thức ngày 25/12 được gọi là “lễ chính ngày”; còn lễ đêm 24/12 gọi là “lễ vọng” và thường thu hút nhiều người tham dự hơn. Nhiều giáo hội Chính thống giáo Đông phương như ở Nga, Gruzia vẫn sử dụng lịch Julius để định ngày này. Cho nên lễ Giáng sinh của họ ứng với ngày 7/1 theo lịch Gregory.

Theo lịch phụng vụ Công giáo, trước lễ Giáng Sinh là 4 tuần Mùa Vọng và sau lễ Giáng Sinh là Mùa Giáng sinh (12 ngày mùa Giáng Sinh).

Lễ Giáng Sinh bắt nguồn từ đâu?

Theo Real Simple, ngay từ thời kỳ Kitô giáo sơ khởi, dù ban đầu Giáo hội chưa cử hành lễ mừng kính sự giáng sinh của Đức Jesus; nhưng ngày 25/12 đã được coi là sinh nhật Đức Jesus bởi Irenaeus, Hippolytus thành Roma và Sextus Julius Africanus. Bên cạnh đó có các suy đoán khác, Clemens thành Alexandria đề cập đến một số ngày được người ta đưa ra như 20/5.

Trong nhiều thế kỷ, những sử gia Kitô giáo chấp nhận ngày 25/12 này. Tuy nhiên, đến đầu thế kỷ XVIII, các học giả bắt đầu đề xuất các cách giải thích khác. Isaac Newton cho rằng lễ Giáng sinh vào ngày Đông chí – mà theo lịch thời đó rơi vào ngày 25/12; bởi vì với các Kitô hữu, Đức Jesus chính là “Mặt trời công chính” đã được tiên tri.

Năm 1743, một người Đức theo Kháng Cách, Paul Ernst Jablonski cho rằng lễ Giáng sinh được chọn vào ngày 25/12 là để tương ứng với lễ hội tôn vinh mặt trời Dies Natalis Solis Invicti của người La Mã. Ông xem việc này là một sự “ngoại giáo” hóa đã làm tha hóa Giáo hội đích thực.

Tuy nhiên có quan điểm ngược lại cho rằng chính lễ hội Dies Natalis Solis Invicti được Hoàng đế Aurelianus thiết lập vào năm 274; hầu như là một nỗ lực nhằm tạo ra một ngày lễ ngoại giáo thay thế cho một ngày vốn đã có ý nghĩa với các Kitô hữu ở Rôma.

Năm 1889, học giả Pháp Louis Duchesne cho rằng thời điểm được chọn là ngày Giáng sinh được tính bằng 9 tháng sau sự kiện Truyền tin, ngày Đức Jesus được hoài thai; truyền thống có từ rất sớm trong Giáo hội liên kết sự chết và sự nhập thể của Đức Jesus với nhau. Theo đó hai sự kiện này rơi vào cùng một ngày trong niên lịch: 25 tháng 3 theo cách tính của Tây phương; hoặc 6 tháng 4 theo cách tính của Đông phương.

Do vậy, lễ Giáng sinh bắt nguồn từ đâu? Việc ấn định 25/12 là ngày Giáng sinh không chịu ảnh hưởng từ ngoại giáo. Đến khi Hoàng đế Aurelianus muốn biến ngày này thành ngoại giáo thì tới lượt các Kitô hữu tái thích ứng ngày này thành ngày lễ cử hành mừng sinh nhật Đấng Kitô.

Ý nghĩa lễ Giáng sinh – Giáng sinh bắt nguồn từ đâu?

Ngoài ý nghĩa theo đạo Thiên Chúa, Giáng sinh là một ngày lễ gia đình, một ngày đặc quyền để tụ tập quây quần mọi người, mọi thế hệ trong gia đình; tạo những kỷ niệm chung và duy trì tình cảm giữa mọi người trong gia đình.

Mỗi người bằng cách riêng của mình, tạo dựng mối liên hệ: chia sẻ với nhau một bữa ăn chung; một đêm không ngủ; nghe thuật lại một câu chuyện; quây quần bên cạnh cây sa pin Noël;…

Với vị thế ngày càng lớn lao của trẻ con, ngày Noel trở thành một buổi lễ của trẻ em. Một đêm mà hầu như mọi ước nguyện trẻ con thành sự thật trong sự sung sướng của cha mẹ.

Noel cũng là thông điệp của hoà bình: ”Vinh danh Thượng Đế trên cao – Bình an cho người dưới thế” ; đây là câu được hát bởi những thiên thần báo tin sự xuất hiện của vị cứu thế; và cũng là ngày chia sẻ với những ai bị bỏ rơi, bị cô đơn, bệnh hoạn, già yếu…

Quà Giáng sinh: Những món quà biểu lộ tình yêu của mọi người với gia đình và bè bạn. Đối với một số người, những món quà Giáng Sinh còn có một ý nghĩa tín ngưỡng sâu sắc. Đó là lễ kỷ niệm ngày sinh của Chúa Jesus; món quà mà Thiên Chúa đã ban tặng cho con người.

Ở Việt Nam, câu hỏi Giáng sinh bắt nguồn từ đâu dần không còn là vấn đề lớn. Chúng ta dần hội nhập và coi ngày lễ này không chỉ riêng của những người đạo Công Giáo. Mỗi mùa Giáng sinh, mọi người lại hòa vào không khí nhộn nhịp, ấm cúng, quây quần bên gia đình.